Dječaci, crne palme
U svijetu mode mnogo se šta naziva minimalizmom. Pokret se uglavnom vezuje za devedesete, koje, uz niz drugih modnih struja, kritički preispituju široko i šarenoliko nasleđe prethodnih decenija, tako da dovode u pitanje i sopstvenu poziciju. Neki drugi pristupi – dekonstruktivizam ili referisanje na subkulture – prilaze modi tipično postmodernistički, raščlanjujući je, praveći začudne spojeve, parodirajući sopstvenu istoriju i odnos društva prema modi. Minimalizam, naprotiv, ima posla gotovo isključivo sa modnim. To znači sa krojem, bojom, materijalom, oblikom, siluetom, rezom, dugmetom, cipelom, okovratnikom… Čak i tamo gdje se reference javljaju, minimalizam mora ostati vijeran svom glavnom principu, a to je princip svođenja. Apstrahovanje, svođenje na suštinu, pojednostavljivanje, izvlačenje maksimuma iz minimuma – to je zadatak dizajnera minimaliste, a takvih ima mnogo manje nego što bi se dalo pomisliti.
Jedan od najizuzetnijih dizajnera koji radu pristupaju sa tog stanovišta je Raf Simons. Mada je Simons kreirao i za žene, njegov je nesumnjivo najveći doprinos na polju mode za muškarce. Još kada se devedesetih formirao kao dizajner, imao je jasnu viziju jedne nove mode za muškarce, oslobođene i mačo imperativa i ponekad nasilnog istraživanja femininog u tadašnjoj muškoj modi. Ono što ga je primarno zanimalo jeste nosivost, životnost odjeće, odnosno mlad muškarac na ulici, obučen tako da mu je omogućen maksimum pokreta. Nikakva stega, kod, kroj ili dodatak koji bi to onemugućio nije dolazio u obzir, i upravo takav zahtjev naveo je dizajnera da od početka svoje karijere razmišlja minimalistički.
Već u svojoj drugoj reviji, onoj za proljeće/ljeto 1998-e, Simons jasno pokazuje tu tendenciju. Iako kolekcija nije bila oslobođena referenci (nazivi bendova na majicama, usklađenost muzike u pozadini sa njima), ona je u svojoj suštini minimalistička, ponegdje naginjući sportskom, ponegdje uličnom, a negdje čak izuzetno preciznom, uglađenom dizajnu. Ta šarenonikost minimalističkih oblika zahtjev je koji opet ima veze sa mladošću i pokretom; poznato je da je Simons izbjegavao profesionalne modele i da je sa saradnicima uspostavljao bliske odnose da bi omogućio da u radu u prvi plan izbije upravo ono lično i bitno, sirovo.
Tako je upravo ova kolekcija označila početak njegove saradnje sa Robbie Snelders-om, momkom koji je podsjećao na Bowie-a i ostao sinonim Rafovog shvatanja mode za muškarce i njegov dugogodišnji saradnik; jedna od ikoničnih modnih predstava iz devedesetih jeste njegovo lice na kom je iscrtan Miki Maus – upravo to dječačko ostaje tako bitno za Raf-ov rad do današnjeg dana.
„Black palms“ je kolekcija koja je otjelotvorenje toga. Dječaci, mršavi i sa dugim kosama, blago pogrbljeni i u brzini preleću prostor (koji je zapravo garaža) dekorisan palmama na crvenkastoj pozadini. Potpuno indiferentni prema posmatračima i gotovo nesvjesni sebe, oni se prepliću i zaobilaze, i izgleda kao da nijedan ne zna gdje se uputio. Odjeća je raznolika, kao da je dizajner želio jednom kolekcijom obuhvatiti sve tipove momaka koje se sreću na ulici, koji slušaju dobru muziku i ne spavaju noću. Mnogi su polugoli, pantalona spuštenog struka – ali su one ili široke i sportske, ili sasvim uske, te ostavljaju sasvim drugačiji utisak. Negdje se javljaju sakoi, ali ih Raf kombinuje na toliko načina da se čini da nije u pitanju jedan te isti komad odjeće. Kežual preko džempera sa V izrezom, buntovno preko majice sa natpisom, gotovo posh preko košulje. Isto važi i za ogrlice koje nose gotovo svi modeli; negdje se odaje utisak muškarca čuvara plaže, a negdje vrlo ozbiljnog mladog čovjeka koji tačno zna šta želi.
Međutim, ono po čemu je kolekcija ostala posebno upamćena jesu crteži po tijelima modela, i to posebno oni sa (crnim) palmama. Simons se, kao što sam već pomenula, pitanjem šaranja tijela odnosno traga na tijelu ozbiljno bavio tokom devedesetih.
Kod njega je to i ovdje stvar mladalačke kulture, nemara, individualnosti, provokacije, dječijeg koje nikada neće i nikad ne treba nestati. Palme na leđima muškaraca kao da govore o toj vrsti slobode, ispisanoj specifičnim jezikom, u crnom. Svo šarenilo djetinjstva svedeno je na jedan znak koji je sada sposoban da novom snagom izrazi prvobitno. Isto je i sa odjećom – svedena je da bi iz sebe same izvukla maksimum, iz sopstvene suštine.
Kod Simons-a ne postoji suvišno. To je svakako dio njegovog nasleđa, belgijske mode uopšte. Ipak, tek tamo gdje počinje lično moda dobija svoj puni oblik i značenje. Naročito je to bitno u stvaranju minimalističkog, koje, da bi izbjeglo da bude monotono, mora posjedovati izražajnu snagu koju nijedan drugi modni pravac ne zahtijeva.
