Izložba ,,Ples, otpor, (ne)rad. Kulturni, politički i umetnički aspekti plesa za vreme i nakon Jugoslavije” u Muzeju suvremene umjetnosti u Zagrebu
U sredu, 20. novembra u 19 časova, u Muzeju suvremene umjetnosti u Zagrebu biće otvorena izložba “Ples, otpor, (ne)rad. Kulturni, politički i umetnički aspekti plesa za vreme i nakon Jugoslavije”.
Nastala nakon četiri godine zajedničkog rada u okviru projekta (Non)Aligned Movements i Stanice Servisa za savremeni ples, u organizaciji regionalne plesne mreže Nomad Dance Academy, ova izložba predstavlja napore da se savremeni ples na prostoru Jugoslavije posmatra kao zajednički kulturni prostor koji, uprkos svim političkim lomovima, i dalje opstaje u svojim dinamičnim i jedinstvenim manifestacijama. Na izložbi će biti prikazani materijali koji svedoče o radu i delovanju preko 100 umetnika i umetničkih kolektiva, kao i teoretičara i mislilaca koji su beležili društvene, kulturne, umetničke i političke transformacije plesnog tela i plesnog rada.
Tim istraživača koji je radio na izložbi čine Slavčo Dimitrov, Milica Ivić, Tea Kantoci, Igor Koruga, Iva Nerina Sibila, Biljana Tanurovska-Kjulavkovski, Rok Vevar i Jasmina Založnik, dok su glavni kustosi Biljana Tanurovska-Kjulavkovski i Rok Vevar uz kustosku podršku Jasne Jakšić. Producentkinja je Marijana Cvetković, a izvršna producentkinja Ana Letunić. Dizajn izložbe je uradio umetnik Siniša Ilić, a vizuelni identitet Andrej Dolinka.
Izložba “Ples, otpor, (ne)rad. Kulturni, politički i umetnički aspekti plesa za vreme i nakon Jugoslavije” predstavlja i dugoročno istraživanje i stvaranje digitalne arhive savremenog plesa i izvođačkih umetnosti u našem delu Evrope. Ona nije napravljena kao neki finalni akt kroz prikazani materijal, već kao još jedan korak na putu izgradnje i artikulacije odnosa koji se uspostavljaju kroz odabrane artefakte. Čitav ovaj proces predstavlja se kao (ne)radni material, kao prostor za istraživanje sa svojim raznorodnim potencijalima. Kroz nekoliko celina, izložba se fokusira na prakse, ličnosti, epizode i formacije koje, kroz niz decenija, prikazuju savremeni ples kao društvenu, kulturnu i umetničku praksu iz koje se čitaju sva bogatstva plesnog i koreografskog jezika na ovim prostorima. Teme feminizma, pitanja roda i želje, formacije, odnosi i samoorganizacija, prelaženje granica i transgresija plesnog rada, mogu se pratiti kroz fotografije, video materijale, dokumente, članke i kataloge sakupljene i sačuvane za buduća istraživanja i tumačenja.
Pored njegove estetske strane, savremeni ples posmatra se i kao polje rada koje je solidarno, polje zajedništva koje se širi, uključuje i provocira. Zato ova izložba predstavlja primere proširenog značenja plesa i koreografije koji se bave i radnim uslovima za stvaranje, konstrukcijom, produkcijom i prezentacijom različitih prisustva, odsustva i reprezentacije ljudskog tela, njegovih akcija i tragova.
U okviru izložbe biće zvanično predstavljen i otvoren digitalin plesni arhiv NADA – (Non)Aligned Dance Archive na stranici nada.nomaddanceacademy.si koji će po prvi put ponuditi mogućnost istraživanja, pretraživanja i korišćenja arhivskog materijala iz istorije savremenog plesa na prostoru nekadašnje Jugoslavije i njenih naslednica.
Deo projekta je i knjiga koja prati rad na arhivu i izložbi „Bodies of Dance: Aspects of Dance as Cultural, Political, and Art Work in Yugoslavia and After” koju su uredile Nika Arhar i Jasmina Založnik, a u izdanju Stanice Servisa za savemeni ples u saradnji sa partnerima iz NDA mreže. Ova knjiga svojom istorijsko teorijskom pozicijom pruža politički, kulturni i umetnički okvir u kome se pojavljuje moderni i savremeni ples u Sloveniji, Hrvatskoj, Srbiji i Makedoniji. Ona artikuliše jedan broj važnih karakteristika koje su obrađene ili se pojavljuju u i kroz plesne prakse, i ocrtavaju moguću polaznu tačku za širok opseg plesnih radova koji se protežu tokom celog jednog veka.
Plesna predstava koreografa Igora Koruge „Želja da se napravi čvrsta istorija završiće se neuspehom“ sa šestoro pionira savremenog plesa u Srbiji, Nelom Antonović, Jelenom Jović, Anđelijom Todorović, Sanjom Krsmanović Tasić, Borisom Čakširanom i Tatjanom Pajović, biće deo programa otvaranja izložbe 20. novembra u Muzeju.
Projekat je još jedan primer zajedničkog delovanja mreže Nomad Dance Academy koja sledeće godine obeležava 20 godina svog rada na prostoru bivše Jugoslavije, zasnovanog na saradnji, samoorganizaciji, solidarnosti, međusobnoj podršci i otporu nacionalizmu, šovinizmu i neoliberalnim transformacijama kulture i društva. Mrežu čine Stanica Servis za savremeni ples, Lokomotiva, Nomad Dance Academy Slovenija, Nomad Dance Academy Hrvatska, Objekt plesa, Garage Collective i Tanzfabrik Berlin. Izložba i plesni arhiv su deo projekta (Non)Aligned Movements uz podršku programa Kreativna Evropa Evropske unije, te programa Culture for Democracy Švajcarske agencije za razvoj i saradnju i Hartefakta.