U utorak, 21. septembra u Galeriji Artget Kulturnog centra Beograda, u 19 časova će biti predstavljen zbornik NONUMENT, koji je nastao kao rezultat višegodišnjeg istraživanja sudbine i budućnosti širokog spektra ugroženih, zanemarenih, a nekada slavljenih zgrada, stilova i građevina. NONUMENT osvetljava mnoge od najžešćih rasprava u oblastima arhitekture i konzervacije, ali i političkih i kulturnih tokova koje ih oblikuju. O ovom izdanju će govoriti Miloš Kosec, urednik izdanja, Vladimir Dulović (NVO Tačka komunikacije), i Ljubica Slavković, a moderatorka je Danica Jovović Prodanović.
Zbornik NONUMENT (Ljubljana, MoTA-Museum of Transitory Art, 2020) podeljen je u četiri poglavlja: Refleksije, Studije slučaja, Indeks nonumenata, i Vizuelni eseji. Ovo izdanje okuplja niz teorijskih i na praksi zasnovanih uvida u neologizam nonument i sa njim povezana pitanja arhitektonskog sećanja, negacije, napuštanja i ruiniranja. Izraz nonument opisuje arhitekturu, javne prostore i spomenike koji su prošli proces transformacije unutar kojeg su stekli novo značenje. Nonumenti su skriveni, napušteni, neželjeni ili na drugi način zaboravljeni izgrađeni prostori, koji su nekada imali snažnu simboličku vrednost, a danas imaju potencijal da se prenamene, povrate i ponovo upotrebe.
Predstavljanje zbornika odigrava se u okviru Letnje filmske škole, koju od 17. do 26. septembra u Kulturnom centru Beograda organizuje Beogradska internacionalna nedelja arhitekture – BINA. Ova desetodnevna filmska radionica u okviru evropskog projekta The Future Architecture Platform nosi naziv „Kad bi ovi zidovi govorili/If These Walls Could Talk” i biće posvećena zgradi Doma štampe. BINA organizuje Letnju filmsku školu u saradnji sa Računarskim fakultetom iz Beograda Festivalom arhitekture iz Kopenhagena (CAFx), MAXXI muzejem iz Rima i Trijenalom arhitekture iz Osla (OAT).
Namera organizatora je da se učesnici radionice upoznaju sa objektom, njegovom arhitekturom, istorijom, sadržajima i korisnicima i u kratkoj filmskoj formi daju svoj doživljaj/viđenje, komentar trenutnog stanja ili sugestiju njegovih potencijala u budućnosti. Radionica je posvećena edukaciji i produkciji kratkih filmovima i video-radova kojima se sagledavaju i analiziraju raznovrsni potencijali filma i filmskog jezika za istraživanje arhitekture i njenih višeslojnih značenja.
Radionica je namenjena studentima i profesionalcima iz arhitekture, urbanizma, filma i audio-vizuelnih umetnosti, kao i drugim pojedincima/kama mlađim od 35 godina, zainteresovanim za istraživanje u polju filma i arhitekture, a podrazumeva mentorski pristup kroz proces istraživanja i produkcije filma i obuhvata radionice, predavanja, projekcije, Q&A sesije, grupni i individualni rad, snimanje na lokaciji, montažu i obradu zvuka, kao i završnu javnu prezentaciju produciranih filmova i video-radova.
Glavni mentor radionice je filmski reditelj Dejan Petrović – osnivač Međunarodnog studentskog filmskog kampa „Interakcija“. Ostali mentori iz oblasti filma su reditelj Vojin Vasović, snimatelj Dragan Vildović, i rediteljka i montažerka Jelena Maksimović. Mentori iz oblasti arhitekture su finalisti konkursa Future Architecture: Julia Udall, Alex De Little, Jon Orlek, Joe Gilmore i Richard Cook, Ana Ulrikke Andersen, Nina Bačun, Dea Widya, i Viktória Mravčáková.
Zgrada Doma štampe sagrađena je na Trgu republike u Beogradu između 1958-1961. godine prema projektu arhitekte Ratomira Bogojevića i oblikovana u duhu savremene arhitekture kao delo značajnih arhitektonskih i urbanističkih vrednosti, od 2019. godine utvrđena za kulturno dobro.
