Predstojeći Beldocs festival, koji će se održati od 22. do 29. maja 2024. godine u Beogradu i drugim gradovima u Srbiji, počasnom projekcijom u sklopu programske celine Vatromet obeležiće trideset godina od premijere kultnog biografskog dokumentarnog filma Kramb (Crumb) američkog reditelja Terija Zvajgofa. U pitanju je neposredan portret Roberta Kramba, legendarnog andergraund strip autora, buntovnika, satiričara savremene američke kulture.
Ova projekcija biće prva prilika ovdašnjoj publici da ovaj klasik dokumentarnog filma pogleda na velikom platnu.
„Kramb je bez sumnje jedan od najboljih dokumentarnih filmova svih vremena, i ponosni smo na to što ćemo imati čast da ovaj legendarni film predstavimo publici pravom bioskopskom projekcijom, kako i dolikuje. Robert Kramb kao autor bio je jedan od prvih predstavnika američkog andergraund stripa čija su dela stigla do Srbije, a ovaj bolno intimni film na izvanredno moćan način rasvetljava njegovo stvaralaštvo. Nema mnogo velikih dokumentarnih filmova o velikim ljudima, a Kramb je upravo jedna takva predivna i neverovatna anomalija.“, izjavio je selektor festivala Beldocs Igor Stanojević.
Bizarni svetovi Krambovih stripova, žestoka kritika kapitalizma i konzumerizma, pružili su mu status zvezde među hipicima, da bi kasnije postao jedan od prvih andergraund crtača koji su stekli mejnstrim status. Danas, prva asocijacija na njega su uvrnuti, nasilni, perverzni stripovi puni političke nekorektnosti koji su nastali u doba njegove klasične faze. Ovaj živopisan dokumentarac govori o Robertu, njegovoj braći, teškom detinjstvu i srušenim iluzijama američke porodice. Priča oscilira između različitih perioda umetnikovog života, istočne i zapadne obale, biografskih detalja, intimnih ispovesti, političkih i moralnih pitanja koja njegov rad pokreće. Reditelj u fokus stavlja Robertovu ekscentričnu porodicu. Kroz nesputane razgovore sa njegovom majkom, ocem i braćom, Zvajgof razotkriva sloj po sloj Robertove ličnosti i dopire do same mračne srži njegove kreativne energije. Kramb nas vodi na proputovanje kroz ogoljenu podsvest umetnika, neprilagođenog osobenjaka, ali i poziva na dalje istraživanje misterije same kreativnosti i tanke granice između genijalnosti i ludila.
Ovaj film premijerno je prikazan 1994. godine na filmskom festivalu u Torontu, a nakon toga i na festivalima u Berlinu i Sandensu, gde je osvojio nagradu za najbolji dokumentarni film. Od ostalih brojnih nagrada, izdvajaju se DGA nagrada za najbolju režiju dokumentarca, nagrada međunarodnog udruženja dokumentarista i nagrada američkog nacionalnog odbora filmskih kritičara.
