Biografija Sigmunda Frojda Sigmund Frojd: Život sa strahom od smrti, koju je napisao Ljubomir Erić, naš ugledni psihijatar i psihoanalitički psihoterapeut, upravo je objavljena u izdanju Arhipelaga i New Momenta u godini u kojoj se obeležava 160 godina od rođena Sigmunda Frojda.
Knjiga Sigmund Frojd: Život sa strahom od smrti predstavlja život i delo velikog mislioca i uzbudljive trenutke njegove stvaralačke i životne avanture, svakako jedne od najuzbudljivijih u modernim vremenima. Biografija Sigmunda Frojda jeste kapitalna knjiga za našu savremenu kulturu.
Ova knjiga je prvi tom u velikoj sintezi koju Erić piše o Frojdu. Posredi je celovita, intrigantna i odlično napisana biografija prve polovine života Sigmunda Frojda, u periodu od 1856. do 1902. godine. Predstavljajući ranog Frojda, Erić piše o njegovoj porodici, detinjstvu i odrastanju, studijama i prijateljstvima, ulasku u medicinu i naučni svet, lekarskoj praksi i životnim ljubavima, sve do početka bavljenja strahom, samoanalizom i psihologijom snova. Erić predstavlja i kako Frojd postepeno prepoznaje svoje ključne teme, kako se uporno i strasno bori za svoje naučne ideje i kako ponekad vrlo sporo, ali uvek uporno krči svoj put u nauci, dolazeći do koperinkanskog obrta u razumevanju čovekovog unutrašnjeg života. Posebno mesto u biografiji ranog Frojda pripadaju prijateljima i naučnicima s kojima je delio mnoge ideje, ali i dolazio do dramatičnih sukoba i raskida: od francuskog neuropatologa Žan-Martena Šarkoa, preko Jozefa Brojera, s kojim dolazi do slučaja Ane O. i otkrića psihoanalize, i Vilhelma Flisa koji je godinama Frojdov uticajni prijatelj i lični lekar. U završnici prvog toma Frojdove biografije opisuje se period u kome Frojd piše znamenite knjige Tumačenje snova, knjigu koju sam Frojd najviše voleo, i Psihopatologija svakodnevnog života. Dok je pisao ove dve knjige, Frojd napokon, posle sedamnaest godina dugog i mučnog iščekivanja, postaje vanredni profesor Univerziteta u Beču.
– U ovoj knjizi bavio sam se životom i radom Sigmunda Frojda u periodu kada je on bio jedini protagonista novih pogleda u psihologiji koji će dobiti naziv psihoanaliza. On će trajati sve do osnivanja Psihološkog društva sredom, 1902. godine, prve zvanične institucije frojdizma, u kojoj Sigmund Frojd od usamljenog i izolovanog mislioca postaje vođa psihološkog pokreta koji je uzburkao naučne krugove i ubrzo postao događaj koji je zainteresovao veliki broj psihijatara, psihologa i kulturnih poslenika i prepoznat kao jedna od dominantnih teorija zapadne civilizacije – kaže Ljubomir Erić.
Knjiga Sigmund Frojd: Život sa strahom od smrti nastala je kao plod višedecensijkih istraživanja Frojdovog života i dela. Erić je za pisanje ove biografije koristio veoma brojne i raznovrsne izvore. Najpre su to izbori koji potiču od samog Frojda, njegove knjige, ali i autobiografski spisi i beleške u kojima govori o sebi, svojim snovima, događajima i promišljanjima. Jedan od najvažnijih izvora Erićeve biografije Frojda jesu Frojdova pisma koja je slao svojim bližnjima, prijateljima i saradnicima ili ih je dobijao od njih. Pisma Sigmunda Frojda su, kaže Erić, „zlatan rudnik neprocenjive vrednosti za sve pokušaje tumačenja psihoanalize, kao i njegovog ličnog života“. Erić u svojoj knjizi stupa u lodni, nekada i polemički dijalog i sa najznačajnijim postojećim biografijama Sigmunda Frojda, poisanim poslednjih decenija na različitim jezicima, kao i s najuticajnijim tumačenjima Frojdovog dela.
– Osnovni cilj koji sam postavio prilikom pisanje Frojdove biografije jeste da utvrdim kako je Sigmund Frojd na ličnom planu doživljavao strah od smrti i kako su ta doživljavanja uticala na njegov život i rad, kao i na njegova teorijska određenja straha uopšte, a posebno straha od smrti. Isto tako, želim da još jednom proanaliziramo stav najvećeg broja psihoanalitičara i istoriografa psihoanalize da je Sigmund Frojd određujući i tumačeći strah od smrti napisao najkontroverzniji i najslabiji deo psihoanalitičke teorije – naglašava Ljubomir Erić.
U drugom tomu Frojdove biografije, koji će biti objavljen početkom naredne godine, Erić će obuhvatiti period od 1902. do 1920. godine, prateći Frojdova doživljavanja straha na ličnom planu i nastojanja da teorijski uobliči psihoanalizu. Treći tom ove biografije obuhvatiće period od 1920. do Frojdove smrti 1939. godine. Ovaj period, prema Eriću, obeležava veliki preokret u psihoanalitičkoj teoriji u okviru kog Frojd saoopštava koncepciju o nagonu smrti umesto straha od smrti. Treći tom Frojdove biografije biće objavljen tokom proleća 2017. godine.
Psihijatar i psihoanalitički psihoterapeut Ljubomir Erić dugo godina je radio kao profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu. Osnovne oblasti rada jesu izučavanje stanja straha, seksualnih poremećaja i psihopatologije kasne adolescencije, kao i primena psihoanalitičke psihoterapije u lečenju ovih poremećaja. Bavi se i izučavanjem psihologije i psihopatologije likovnog stvaralaštva. Autor je više od sto pedeset stručnih i naučnih radova, kao i dvadeset monografija, knjiga i udžbenika. Poznate su njegove knjige Strah od smrti, Rečnik straha, Enciklopedija straha, Seksualne disfunkcije, Psihoanaliza i psihopatologija likovnog izraza, O crtežu. Ljubomir Erić živi u Beogradu.
